-
Hiểu thế nào về tội phạm tham nhũng?
Tội phạm tham nhũng là hành vi lợi dụng chức vụ, quyền hạn để chiếm đoạt tài sản của Nhà nước, tổ chức hoặc cá nhân, nhằm mục đích vụ lợi cho bản thân hoặc người khác.
Nhóm tội phạm tham nhũng theo quy định tại Bộ luật hình sự năm 2015, sửa đổi bổ sung năm 2017, bao gồm:
– Tội tham ô tài sản (Điều 353);
– Tội nhận hối lộ (Điều 354);
– Tội lạm dụng chức vụ, quyền hạn chiếm đoạt tài sản (Điều 355);
– Tội lợi dụng chức vụ, quyền hạn trong khi thi hành công vụ (Điều 356);
– Tội lạm quyền trong khi thi hành công vụ (Điều 357);
– Tội lợi dụng chức vụ, quyền hạn gây ảnh hưởng đối với người khác để trục lợi (Điều 358);
– Tội giả mạo trong công tác (Điều 359);
-
Nâng mức hình phạt tiền đối với các tội phạm tham nhũng
Theo Luật sửa đổi Bộ luật Hình sự năm 2025, mức hình phạt tiền đối với các tội phạm tham nhũng đã được nâng lên gấp 02 lần so với mức hình phạt tiền theo Bộ luật Hình sự năm 2015 sửa đổi, bổ sung 2017. Cụ thể:
– Đối với các tội tham ô tài sản (Điều 353), tội nhận hối lộ (Điều 354), tội lạm dụng chức vụ, quyền hạn chiếm đoạt tài sản (Điều 355), tội lợi dụng chức vụ, quyền hạn gây ảnh hưởng đối với người khác để trục lợi (Điều 358): Tăng mức hình phạt tiền từ 30 triệu đồng đến 100 triệu đồng thành từ 60 triệu đồng đến 200 triệu đồng
Căn cứ pháp lý: Theo khoản 22,23,24,27 Điều 1 Luật sửa đổi Bộ luật Hình sự năm 2025 sửa đổi khoản 5 Điều 353, khoản 5 Điều 354, khoản 5 Điều 355, khoản 5 Điều 358 Bộ luật Hình sự năm 2015 sửa đổi, bổ sung 2017;
– Đối với các tội lợi dụng chức vụ, quyền hạn trong khi thi hành công vụ (Điều 356), tội lạm quyền trong khi thi hành công vụ (Điều 357), tội giả mạo trong công tác (Điều 359): Tăng mức hình phạt tiền từ 10 triệu đồng đến 100 triệu đồng thành từ 20 triệu đồng đến 200 triệu đồng
Căn cứ pháp lý: Theo khoản 25,26,28 Điều 1 Luật sửa đổi Bộ luật Hình sự năm 2025 sửa đổi khoản 4 Điều 356, khoản 4 Điều 357, khoản 5 Điều 359 Bộ luật Hình sự năm 2015 sửa đổi, bổ sung 2017
-
Trường hợp xét giảm án đối với tội tham ô tài sản, tội nhận hối lộ
Theo khoản 4 Điều 1 Luật sửa đổi Bộ luật Hình sự năm 2025 đã sửa đổi, bổ sung khoản 1 Điều 63 Bộ luật Hình sự năm 2015 sửa đổi, bổ sung 2017, cụ thể:
Người phạm tội tham ô tài sản (Điều 353) hoặc nhận hối lộ (Điều 354) đã bị kết án tù chung thân chỉ có thể được xét giảm thời hạn chấp hành hình phạt khi đáp ứng những điều kiện:
(1) Đã chủ động nộp lại ít nhất ba phần tư tài sản tham ô, nhận hối lộ:
Theo Khoản 7 Điều 2 Nghị quyết số 03/2020/NQ-HĐTP, “Chủ động nộp lại ít nhất ba phần tư tài sản tham ô, nhận hối lộ” được hiểu là
– Người phạm tội đã tự mình nộp lại ít nhất ba phần tư tài sản tham ô, nhận hối lộ sau khi phạm tội.
– Người phạm tội sau khi phạm tội đã tác động để cha, mẹ, vợ, chồng, con, anh, chị, em, những người thân khác nộp lại hoặc không phản đối việc cha, mẹ, vợ, chồng, con, anh, chị, em, những người thân khác nộp lại ít nhất ba phần tư tài sản mà mình tham ô, nhận hối lộ.
Đối với trường hợp trong cùng vụ án, người bị truy cứu trách nhiệm hình sự về nhiều tội, trong đó có tội tham ô tài sản, tội nhận hối lộ và tội khác, nhưng đã chủ động nộp lại số tài sản bằng ít nhất ba phần tư tài sản tham ô, nhận hối lộ thì cũng được coi là chủ động nộp lại ít nhất ba phần tư tài sản tham ô, nhận hối lộ, trừ trường hợp có căn cứ rõ ràng xác định tài sản có nguồn gốc từ tội phạm khác.
(2) Đã hợp tác tích cực với cơ quan chức năng trong việc phát hiện, điều tra, xử lý tội phạm hoặc lập công lớn
Theo Khoản 9 Điều 2 Nghị quyết số 03/2020/NQ-HĐTP, “Lập công lớn” được hiểu là:
– Người phạm tội đã giúp cơ quan tiến hành tố tụng phát hiện, truy bắt, điều tra, xử lý tội phạm không liên quan đến tội phạm mà họ bị buộc tội;
– Cứu được người khác trong tình thế hiểm nghèo hoặc cứu được tài sản có giá trị từ 100.000.000 đồng trở lên của Nhà nước, của tập thể, của cá nhân trong thiên tai, dịch bệnh, hỏa hoạn hoặc sự kiện bất khả kháng khác;
– Có phát minh, sáng chế hoặc sáng kiến có giá trị lớn được các cơ quan nhà nước có thẩm quyền xác nhận.
Ngoài những trường hợp nêu trên, có thể xác định những trường hợp khác là “lập công lớn” nhưng Tòa án phải nhận định rõ trong bản án.
-
Bỏ hình phạt tử hình đối với tội tham ô tài sản, tội nhận hối lộ
Hình phạt tử hình đã được bỏ đối với các tội tham ô tài sản (Điều 353) và tội nhận hối lộ (Điều 354) theo quy định tại khoản 22,23 Điều 1 Luật sửa đổi, bổ sung một số điều của Bộ luật Hình sự năm 2025.
Xem thêm: Mức đóng và mức hưởng Bảo hiểm y tế mới nhất